Selectieve aandacht is de mogelijkheid om je aandacht op 1 punt, taak of functie te focussen.  Intussen worden alle andere stimuli genegeerd. Dit wordt ook wel eigenschap-afhankelijke aandacht genoemd, dit omdat je je focust op bijvoorbeeld de stem van degene waarmee je een gesprek aan het voeren bent. Dit focussen van de aandacht is bekend uit onderzoek naar auditieve aandacht.

Deze vorm van aandacht is zowel bewust als onbewust. Je kunt er bewust voor kiezen om je ergens op te focussen. Je focust je tijdens een feestje bijvoorbeeld op degene waarmee je een gesprek aan het voeren bent. Al het andere wat er gebeurd en gezegd wordt, gaat langs je heen. Hierop is wel een uitzondering. Namelijk zodra iemand je naam noemt in een ander gesprek, gaat je aandacht daar automatisch heen (oriëntatie). Op een feestje is er dus continue een wisseling tussen soorten aandacht, deels bewust en deels onbewust.

De onbewuste versie van selectieve aandacht is het missen van bepaalde gebeurtenissen omdat je je op dat moment iets anders aan het doen bent. Onbewust kies je er dan voor om je aandacht bij je taak te houden.
 

Volgehouden aandacht kennen we allemaal als concentratie, het is de mogelijkheid om je langdurig op een taak te richten. Het wordt ook wel sustained attention genoemd. Je moet in staat zijn om langdurig alert te blijven.  Volgehouden aandacht is een kernsymptoom bij kinderen met ADHD en ADD. Hierbij is vrijheid van afleidbaarheid noodzakelijk. Vrijheid van afleidbaarheid betekent dat de persoon in staat is om zich te blijven focussen op een taak, terwijl er andere afleidende stimuli zijn. Dit lijkt heel veel op selectieve aandacht, omdat je er bewust voor kiest om je op een bepaalde taak te focussen.

Verschil tussen volgehouden en selectieve aandacht

Bij volgehouden aandacht focus je jezelf meer om je aandacht bij die ene taak te houden, je negeert alle andere stimuli die er in de omgeving zijn. Bij selectieve aandacht is dit niet compleet het geval, sommige stimuli vallen je toch nog op. Zoals in het voorbeeld al genoemd was, terwijl je je focust op 1 gesprek, hoor je wel in een ander gesprek je naam vallen en gaat je aandacht automatisch daarheen. Selectieve aandacht is dus iets minder bewust als volgehouden aandacht. Je zou het ook kunnen zien dat selectieve aandacht een ‘kruising’ is tussen volgehouden aandacht en oriëntatie.